Już pod koniec ubiegłego roku ruszyły krajowe programy szczepień w wielu krajach na świecie, w tym w Polsce. Mimo globalnego lockdownu, na ten moment szczepienie przeciwko SARS-Cov-2 (powodującego COVID-19), podobnie jak szczepienie przeciwko wirusom grypy, jest szczepieniem nieobowiązkowym. Nie można więc zmuszać nikogo do szczepień, faworyzować zaszczepionych, a tym bardziej dyskryminować osób niezaszczepionych. Nie mniej jednak, temat obligatoryjnego szczepienia może się pojawić. Komunikacja wewnętrzna odegra więc bardzo dużą rolę. Warto zauważyć, że już w grudniu 2020 roku Amerykańska Komisja ds. Równości Zatrudnienia – Equal Employment Opportunity Commission uznała, że pracodawcy mogą nakładać obowiązek szczepień na swoich pracowników, pod warunkiem jednak, iż przewidzą wyjątki od tej sytuacji (np. z wiązane z wyznawaną wiarą czy stanem zdrowia, który uniemożliwia przyjęcia szczepienia).
Dla wielu pracodawców zaszczepieni pracownicy będą odgrywać istotną rolę w utrzymaniu wydajności i ciągłości biznesu a w konsekwencji przewagi konkurencyjnej. Tymczasem, według sondaży prowadzonych w Polsce, tylko połowa Polaków jest przekonana, że się zaszczepi, a około jedna czwarta nadal jest niechętna szczepieniom. Mimo, że sondaże pokazują rosnącą przychylność i zaufanie do szczepień przeciwko COVID-19, nie mamy gwarancji, że wraz z dostępnością szczepień i wzrostem wyszczepialności ten trend się utrzyma. Szczególnie w perspektywie kolejnych lat, gdy okaże się, że szczepienia należy powtarzać regularnie.
Dlatego też warto, aby już dziś pracodawcy rozważyli, czy chcą podjąć działania zachęcające pracowników do szczepień. Dla firm reprezentujących branże spożywcze, usługi gastronomiczne czy hotelarskie szczególnie istotne będzie ograniczenie ryzyka, że to właśnie nasza organizacja stanie się ogniskiem zapalnym.
Komunikacja wewnętrzna szczepień przeciw SARS-Cov-2. Na co zwrócić uwagę?
Uwaga! Drażliwy temat
- Szczepienia są wrażliwym tematem. Polityka firmy wobec szczepień będzie miała duży wpływ na reputację organizacji. Działania firmy zostaną zauważone nie tylko przez pracowników, ale także przez branżę, partnerów biznesowych, decydentów a z pewnością konsumentów. Program zachęcający pracowników do szczepień musi być przygotowany z wyprzedzeniem i brać pod uwagę delikatność materii oraz konsekwencje związane z dyskusją wywołaną zaangażowaniem firmy.
- Kampania powinna rozpocząć się w momencie, gdy szczepienia będą powszechnie dostępne dla wszystkich grup wiekowych czynnych zawodowo. Wprowadzanie planu komunikacji, gdy dostępności szczepień jest ograniczona, może wywoływać niepotrzebne poczucie presji czy braku zrozumienia sytuacji.
Edukacja, nie reklama
- Biorąc pod uwagę delikatność zagadnienia, kampania powinna mieć charakter informacyjny, nie reklamowy.
- Komunikacja dot. szczepień powinna skupiać się na aspekcie zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. Warto podkreślić nie tylko interakcje wewnątrz organizacji, ale także w relacjach z partnerami biznesowymi. Szczepienie przeciw Sars-Cov-2 nie tylko chroni pracownika przed chorobą COVID-19, której przebiegu nie jest w stanie przewidzieć, ale też przed rozprzestrzenieniem się wirusa generalnie. Pojawiają się coraz częstsze głosy, iż niektóre usługi np. transportowe, czy hotelarskie mogą w przyszłości być ograniczone dla osób nieszczepionych – to aspekt, który również warto wziąć pod uwagę w komunikacji.
- Drugim elementem komunikacji wewnętrznej dot. szczepień jest zwrócenie uwagi na znaczenie szczepień dla stabilności i żywotności firmy. Szczególnie jest to istotne dla branż, które najciężej zostały dotknięte przez lockdown. Organizacja, która wykazała troskę o swoich pracowników, może liczyć na zrozumienie pracowników dla argumentów biznesowych.
- Wiarygodne informacje będą kluczem dla wiarygodności całej komunikacji. Dane wykorzystywane w ramach kampanii muszą opierać się na treściach ogólnodostępnych, publikowanych przez wiarygodne źródła naukowe oraz rządowe i przez nie uznawane. Strony internetowe informacyjne warte śledzenia to m.in. strona Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny, Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, Narodowego Funduszu Zdrowia, Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, główna strona rządowa, ale także np. strony międzynarodowe WHO. Bezspornie opinie ekspertów merytorycznych, lekarzy specjalistów są dla obywateli najbardziej wiarygodnym źródłem informacji nt choroby i wirusa, należy jednak pamiętać, aby komunikaty kampanii opierać nie na indywidualnych opiniach ekspertów a na oficjalnych dokumentach i komunikatach towarzystw naukowych, instytucji publicznych czy agencji rządowych. Trzymanie się faktów pomoże ograniczyć ryzyko włączenia do dyskusji nt. szczepień argumentów politycznych czy konspiracyjnych treści.
Głos pracowników
- Zrozumienie i wsłuchanie się z obawy pracowników sprawi, że kampania informacyjna realnie odpowie na pytania i potencjalne wątpliwości tych osób, które nie są przekonane co do bezpieczeństwa czy słuszności szczepień. Edukacyjne materiały zawierające najczęściej zadawane pytania, czy rozprawiające się z mitami pomogą pracownikom podjąć decyzję świadomie.
- Konieczne jest także zadbanie o komfort osób, które nie chcą lub nie będą mogły się zaszczepić. Przygotowanie się na potencjalne zarządzanie napięciami, które mogą się wytworzyć między dwoma grupami pracowniczymi, jest jednym z najważniejszych elementów kampanii informacyjnej, bowiem ochrona pracownika przez dyskryminacją lub mobbingiem jest obowiązkiem pracodawcy.
- Jeśli w organizacji działają związki zawodowe należy je włączyć do prac nad strategią komunikacji, gdyż są realnym głosem potrzeb pracowniczych.
Dostęp do informacji
- Informacje dot. szczepień muszą być łatwo dostępne i zebrane w jednym miejscu np. w wewnętrznych portalach firmy, czy tablicach informacyjnych w zakładach pracy. Obok elementów edukacyjnych powinny zawierać także informacje dot. dostępności szczepień oraz ośrodków wykonujących szczepienia w lokalizacjach istotnych dla pracowników. Warto pomyśleć o systemie przypominającym o drugiej dawce szczepionki.
Przykład idzie z góry
- Skuteczność wewnętrznych kampanii komunikacyjnych jest ściśle związana z zaangażowaniem Zarządu i pracowników wyższego szczebla. Ich postawa i otwarta komunikacja dot. poddawania się szczepieniom będzie zachętą dla innych pracowników.
Ostrożnie z zachętami
- Bardzo ostrożnie należy wykorzystywać narzędzia zachęt, skierowane do osób zaszczepionych, pamiętać bowiem należy o grupie pracowników, która nie będzie mogła się zaszczepić. Zachęty powinny więc być odpowiednie do tematu kampanii oraz nie dyskryminować pozostałych. Oferta dodatkowego pół dnia wolnego na szczepienie, wydaje się być neutralną propozycją.
Komunikacja wewnętrzna otwarta na otoczenie
- Prowadząc kampanię edukacyjną, trzeba być przygotowanym na możliwe zmiany podejścia do zagadnienia zależnie od nowych i aktualizowanych danych. Jeśli organizacja należy do większej grupy biznesowej, konieczne jest także monitorowanie globalnej polityki firmy w zakresie szczepień.
Zaszczepieni pracownicy to większa stabilizacja i mniejsze ryzyko, iż to właśnie nasza firma staną się źródłem zakażenia klientów czy partnerów, dlatego warto podjąć temat szczepień i rozpocząć komunikację z pracownikami już dziś. Pracodawcy powinni pamiętać, że są dla pracowników wiarygodnym i ważnym źródłem wiedzy, a to kładzie na barki organizacji zarówno dużą odpowiedzialność jak i oczekiwania.
Szerzej temat wewnętrznej komunikacji dot. szczepień podejmuje poradnik “Your next defining moment: navigating the covid-19 vaccine landscape. Guidance for Business Leaders and Communicators”.
Informacje na temat usług FleishmanHillard w zakresie komunikacji healthcare oraz komunikacji korporacyjnej.